Türkiye’nin uzun yıllar devam eden göç hareketleri 2018 yılında tersine döndü. Dün bu konuyu inceledik. En çok göç veren ve göç alan 10 ili çıkarttık. Göç veren illerin her biri 1 milyon nüfusu aşmış geleneksel çekim merkezleri. 2018’de verdikleri toplam net göç 355 bin kişi. En fazla göçü alan 10 ilin 6’sı ise küçük ve geçmişte göç veren iller. Bunlar Çankırı, Ordu, Sivas, Rize, Giresun, Trabzon. Hatta ilk 10’a girmeyen ama yaklaşan küçük iller de var. Artvin, Tunceli, Gümüşhane, Sinop, Kastamonu, Isparta, Niğde, Bayburt, Kırıkkale, Kırşehir, Bartın, Kilis ve hatta Hakkari’ye 2018’de net bazda dikkat çeken göçler oldu. VAZGEÇİLEMEYEN DÖRTLÜ Bir de en çok göç edilen ilk 10 il arasında geçmiş yıllarda yer alan ve geçen yıl da olmaya devam eden iller var. Bunlar emekliler ve varlıklılar kenti olarak dikkat çeken Muğla, Antalya, Balıkesir ve İzmir. Vazgeçilemeyen dörtlü olarak varlıklarını sürdürüyor. Bu illerin göç almaya istikrarlı şekilde devam etmeleri ekonomik yapılarıyla da ilgili. İzmir, Balıkesir veAntalya turizm, tarım ve aynı zamanda ticaret şehirleri. Belli ölçüde sanayi sektörleri gelişmiş. Bodrum, Marmaris, Datça, Fethiye gibi pek çok turistik merkezin yer aldığı Muğla tipik bir turistik, emeklilik ve hizmet şehri. Kur şokunun en olumlu etkilediği sektör turizm ve önü de açık. SÜRÜKLEYİCİ DÖRT SEKTÖR Şu anda otomotiv, tekstil-konfeksiyon, inşaat ile ekonominin sürükleyici dört büyüğünden biri. Hatta gelecekte rekabet üstünlüğümüzden dolayı ekonominin en güçlü ve en büyük sektörü olmaya adaydır.Bir taraftan doğal avantajlarımız ve rekabet üstünlüğümüz var, diğer yandan yerli girdi kullanımının yüksekliğinden dolayı net bazda en yüksek dövizi kazanacağımız sektördür. İthalatla üretim yapan bir ekonominin çarklarını uzun vadede başka türlü çevirmesi mümkün olmayabilir. EN GELİŞMİŞ TURİSTİK BÖLGE EGE-AKDENİZ Antalya’nın her dönem net bazda göç alması ve bunu İstanbul’dan daha istikrarlı şekilde sürdürmesini turizm yanında tarım sektöründeki güçlü konumuna veriyor. Yani Antalya ekonomide tek bacakla değil çift bacakla yola devam ediyor. Aynı şekilde Batı Akdeniz ve Ege kıyılarında Çanakkale’nin de kalkışa geçtiğini rakamlardan izliyorum. Köprü ve çevre yollarının tetiklemesi yanında tarımsal varlığı da bunda etkili. Balıkesir’in daha alacak çok yolu var gibi. Turistik kentler arasına Akdeniz ve Ege’den Aydın ile Mersin’in de güçlü bir şekilde katılmasını beklerim. Bu potansiyel var. Dolayısıyla Akdeniz ve Ege kıyıları, kesintisiz biçimde Türkiye’nin en aktif turistik bölgeleri olmaya, ülke turizmini geliştirmeye devam edebilirler.