TBMM, ekim ayında başlayacak yeni yasama yılına yeni içtüzüğüyle girmeye hazırlanıyor.
AK Parti ve MHP tarafından hazırlanan ve bugün Genel Kurulda kabul edilmesi beklenen TBMM İçtüzüğü değişiklik teklifi, Meclisin çalışma usullerine ilişkin bir dizi yeni düzenleme getiriyor.
Bu değişiklikle TBMM Genel Kurulu, milletvekili genel seçimi kesin sonuçlarının YSK ilanını takip eden 5. gün yerine 3. gün saat 14.00'te toplanacak.
Teklifin kabul edilmesiyle, milletvekili andını içmekten imtina eden milletvekillerinin, bu sıfatlarından kaynaklanan haklarından yararlanması artık engellenecek.
Bütün partilerin üzerinde anlaştığı Danışma Kurulu önerileri üzerinde her gruba tanınan 10'ar dakikalık konuşma hakkı kalkacak.
Danışma Kurulunda uzlaşma sağlanamadığı durumlarda, partilerin kendi gündemlerine ilişkin getirdiği grup önerileri üzerindeki konuşma sürelerinde de kısıtlamaya gidilecek.
Grup önerileri üzerinde her parti grubuna tanınan 10'ar dakikalık süre, öneriyi veren gruptan bir milletvekiline 5 dakika, diğer gruplara ise 3'er dakikayla sınırlandırılacak.
Süresinde komisyonda gündeme alınmayan tasarı ve tekliflerin, Genel Kurulda doğrudan gündeme alınması üzerinde, mevcut içtüzükteki gibi komisyon, hükümet ve teklif sahibi 5'er dakikayı geçmemek üzere söz alabilecek. Bunun dışında, bir milletvekiline daha tanınan konuşma hakkı, teklifin yürürlüğe girmesiyle kalkacak.
Her hafta salı günü, farklı partilerden bir milletvekili, teklifinin doğrudan gündeme alınması isteminde bulunabilecek. Bir milletvekili, bir yasama yılında bir kez bu istemde bulunabilecek. Mevcut içzüzükte, bu konuda bir sınırlama bulunmuyor.
TBMM Genel Kurulunun mesai saatleri uzayacak
TBMM Genel Kurulunun mesai saatleri de uzayacak. Genel Kurul, salı günleri yine 15.00'te toplanacak ancak saat 19.00 yerine 21.00'de kapanacak. Çarşamba ve perşembe günleri 15.00-19.00 saatleri arasında çalışan Genel Kurul, teklifin kabulüyle 14.00-21.00 saatleri arasında mesai yapacak.
Genel Kurulu yöneten TBMM Başkanı ya da başkanvekillerinin frak giyme zorunluluğu kalkacak, koyu renk elbise giyebilecekler.
Teklif, milletvekillerinin oylama öncesinde yoklama talebine sınırlama getiriyor. Buna göre milletvekilleri, sadece görüşmeye tabi tezkerelerin oylanması ile kanunların maddelerine geçilmesi ve tümünün oylanmasında yoklama isteyebilecek. Mevcut içtüzüğe göre, milletvekilleri, her madde ve verilen her önergenin oylaması öncesinde yoklama talep edilebiliyor.
Bir milletvekili veya bakana, "geçen birleşim tutanağında yer alan bir beyanını düzeltme" kapsamında tanınan 5 dakikalık söz hakkı kaldırılıyor. Milletvekili ya da bakan bu talebini Meclis Başkanlığına yazılı verecek.
Usul tartışmalarında lehte ve aleyhte en çok ikişer kişiye tanınan 10'ar dakikalık söz hakkı, 3'er dakikaya inecek.
Milletvekilleri, tasarı ve tekliflerin komisyonlara havalesine ilişkin oturumun başında yaptığı itirazı, bundan sonra yazılı olarak Meclis Başkanlığına iletecek.
TBMM Genel Kurulunda, genel görüşme ve Meclis araştırması önergelerinin özetleri okunmayacak.
Anayasa değişiklikleri hariç, kanun tasarı ve tekliflerinin maddelerinin oylanmasında artık açık oylama talebinde bulunulamayacak. Tasarı ve tekliflerin tümünün oylamasında, en az 20 milletvekilinin talebi halinde açık oylama yapılabilecek. Aksi halde bu oylamalar ve maddelerin oylamaları işaret oyuyla yapılacak.
Milletvekilleri döviz, pankart getiremeyecek
TBMM'ye silahlı giren ve Genel Kurulun çalışma düzenini, huzurunu bozucu döviz, pankart ve benzeri materyali getiren, kullanan milletvekilleri, kınama alacak. Mevcut içtüzükte bu konuda herhangi bir düzenleme bulunmuyor.
Görüşmeler sırasında Cumhurbaşkanına, TBMM'ye, TBMM Başkanına, Başkanlık Divanına, birleşimi yöneten başkanvekiline, milletvekiline, Türk milletinin tarihine ve ortak geçmişine, Anayasa'nın ilk 4 maddesinde çerçevesi çizilen anayasal düzene hakaret eden, söven, Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü esasında Anayasa'da düzenlenen idari yapısına aykırı tanımlamalar yapan milletvekili hakkında, Meclisten geçici çıkarma cezası uygulanacak.
"Meclisten geçici çıkarma" cezasına ilişkin bu fıkra, mevcut içtüzükte şu şekilde: "Görüşmeler sırasında Cumhurbaşkanına, TBMM'ye, TBMM Başkanına ve TBMM Başkanlık Divanına, Başkanlık görevini yerine getiren Başkanvekiline hakarette bulunmak, sövmek veya onları tehdit etmek yahut Türkiye Cumhuriyetine veya onun Anayasa düzenine sövmek"
Fiili saldırıda bulunan, TBMM Genel Kurulu ve komisyonlara silahlı olarak giren milletvekilleri de Meclisten geçici çıkarılacak. Bu düzenleme de mevcut içtüzükte, yalnızca "TBMM bina, bahçe ve arsaları içine silahlı olarak girmek" şeklinde yer alıyor.
Geçici olarak Meclisten çıkarılan milletvekili, izin alıp kürsüden af dilerse, izleyen birleşimden itibaren Meclise girebilecek. Mevcut içtüzükte, bu yönde bir düzenleme bulunmuyor.
Teklifle, "kınama" ve "Meclisten geçici çıkarma" cezasına çarptırılan milletvekili için ilk defa para cezası uygulanacak. Buna göre, "kınıma" cezası alan milletvekilinin bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte biri, "Meclisten geçici olarak çıkarma" cezasına çarptırılan milletvekilinin ise bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte ikisi kesilecek.
